الكترود جوشکاری مفتول فلزی است که دور تا دور آن توسط پوشش فلاکس (Flux Coating) احاطه گردیده است. قطر الکترود از روی قطر مغزی آن محاسبه میگردد. روکش الكترود جوشکاری اغلب از آهک، سلولز، اکسید سدیم، خاک رس و یا آزبست تشکیل گردیده است. از الكترود جوشکاری جهت پرکردن فضای اتصال مابین دو سطح مورد جوشکاری استفاده میگردد.
پوشش فلاکس الکترودهای جوشکاری:
پوشش فلاکس الکترود کمک زیادی به ثبات قوس الکتریکی در فرآیند جوشکاری میکند. همچنین ضمن عمل به عنوان عایق جهت ایجاد گاز محافظ (Gaseous Shield) و شکل گیری سرباره (Slag) شناور بر روی سطح جوش برای افزایش مدت زمان خنک شدن جوش مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع الکترود جوشکاری از لحاظ جنس مفتول
انواع الکترود جوشکاری از نظر پوشش فلاکس:
انواع الکترود جوشکاری از لحاظ ضخامت پوشش:
انواع الکترود جوشکاری از نظر ساخت:
الکترود انجماد سریع (Fast Freezing Electrode)
الکترودهای جوشکاری انجماد سریع دارای سه خصلت اصلی هستند. ضمن ایجاد قوس قوی، سرباره بسیار کمی در جوشکاری تولید میکنند و امکان استفاده در تمام موقعیتهای جوشکاری را نیز دارند. کدهای E6010 و E6011 از انواع الکترودهای جوش انجماد سریع هستند.
الکترود انجماد پرشده (Fill Freeze Electrode)
الکترودهای جوشکاری انجماد پر شده دارای فلاکسی سنگین بوده و ضمن توانایی خارج کردن سرباره، امکان ایجاد دانههایی با ترکیب یکنواخت را نیز دارند. کدهای E6012، E6013 و E7014 در گروه الکترودهای انجماد پر شده قرار میگیرند.
الکترود چسبان سریع (Fast Fit Electrode)
الکترودهای جوشکاری چسبنده سریع دارای پوشش فلاکس بسیار سنگین بر روی سیم و نرخ رسوب گذاری بسیار سریع هستند. کدهای E6027، E6028 دو نوع از پرکاربردترین هستند.
الکترود کم هیدروژن (Low Hydrogen Electrode)
فلاکس در الکترودهای کم هیدروژن دارای مقادیر بسیار کمیهیدروژن میباشد و از آن برای فولادهای پرکربن استفاده میگردد. E7018 و E7028 در زمره الکترودهای جوشکاری کم هیدروژن هستند.
رابطه ضخامت الکترود جوشکاری و آمپراژ :
در اغلب موارد هرچقدر قطعه کار ضخیمتر باشد، جریان و آمپراژ مورد نیاز بیشتر و ضخامت الکترود جوشکاری نیز بیشتر خواهد بود. کاتالوگ سازنده میتواند اطلاعات مفیدی در خصوص انتخاب مناسب و تنظیمات دستگاه جوش در اختیار جوشکار قرار دهد.
نام گذاری الکترودها در استانداردA.W.S :
A.W.S مخفف American Welding Society است یعنی جامعه جوشکاران امریکا اما به این علت طبقهبندی الکترودهای جوشکاری را براساس استاندارد این NGO معرفی میکنیم زیرا استاندارد بین المللی است و در اکثر کشورها از جمله کشور ما به عنوان ملاک شناسایی الکترودها شناخته میشود.
E حرف قبل از یک عدد چهار یا پنج رقمیEXXXXX منظور الکترود میباشد که در روش جوشکاری با قوس الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد. چنانچه جوشکاری با روش گازانجام گیرد از کلمه E استفاده نمیشود بلکه بجای آن از حرف RG استفاده میشود و منظور این است:
دو یا سه رقم عدد چهار یا پنج رقمیبعد از حرف E مشخص کننده استحکام کششی جوش میباشد. مثلاً E1ooxx, E60xx که منظور 60k.s.i یا 60000P.S.i و 100k.s.i یا 100,000منظور استحکام کششی جوش است که ممکن است بر حسب Welded As یا تنش زدائی شده (Stress Relieved) بیان گردیده باشد که این موضوع توسط دستورالعمل سازنده مشخص میگردد.
دومین عدد از سمت راست مشخص کننده موقعیت جوشکاری میباشد که الکترود برای آن حالت طراحی شده است.
EXX1X منظور از 1 : کاربری الکترود جوشکاری در همه موقعیتها میباشد. All Position
EXX2X منظور از 2 : کاربری الکترود جوشکاری فقط برای Flat & Horizontal میباشد.
EXX3X منظور از 3: کاربری الکترودجوشکاری فقط برای حالت Flat میباشد.
EXX4X منظور از 4: کاربری الکترودجوشکاری در همه موقعیتها و V- down
الکترودهای کاربردی :
6013 معروف به الکترودجوشکاری همه کاره - الکترودی که در اکثر کارهای آهنگری مورد استفاده قرار میگیرند.
7018 الکترودجوشکاری قلیایی که به رطوبت بسیار حساس است لذا پیش از استفاده باید پیش گرمایش شود ، این الکترود در کشتی سازی ولولههای فشار بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
6010 الکترود جوشکاری با قوس نفوذی که در لولههای فشار بالا و مخازن تحت فشار استفاده میشود.
قطر الکترود جوشکاری:
2.5 کوچکترین سایز الکترود جوشکاری میباشد که معمولا با آمپر 60 تا 90 جوشکاری میشود و برای جوش لوله گاز و آب خانگی (فشار پایین) و جوشکاری آهنهای 2 و 3 میلی متر استفاده میشود.
3.25 در بازار الکترود سه شناخته میشود و برای فلزات 5 mm به بالا استفاده میشود ، آمپر مورد نیاز برای جوشکاری این الکترود بر روی جعبه آن چاپ شده است.
الکترود جوشکاری 4 و 5 استفادههای خاص دارند برای مثال در اسکلت ساختمان استفاده میگردند.